Hàng chục nghìn xác cá mòi dầu, cá mập, cá hồi, cá vược, cá nheo và cá đuối đã dạt lên bãi biển dài hơn 10km gần TP Freeport bên bờ vịnh Texas, Mỹ, vào cuối tuần qua.

Những người dân sống lâu năm ở đây chưa từng thấy hiện tượng này. Chính quyền bang Texas đã phải cảnh báo du khách tránh khỏi bãi biển trong lúc đội vệ sinh dọn xác cá.

Tuy mỗi mùa hè vẫn có hiện tượng cá chết do nước thiếu oxy, nhưng vào thứ Sáu tuần trước, sự kết hợp giữa nước ấm, biển lặng và trời nhiều mây khiến lượng oxy xuống thấp đến mức nhiều cá chết hơn hẳn. Đội vệ sinh đã bắt đầu thu gom và chôn xác cá dưới đụn cát nhưng hàng nghìn xác cá vẫn tiếp tục dạt vào bờ trong thứ Bảy và Chủ nhật.

Nước lạnh có khả năng chứa nhiều oxy hơn nước ấm, nhưng theo Trung tâm Khí tượng Quốc gia, nhiệt độ vào thứ Sáu đã lên đến hơn 33°C tại Hạt Brazoria, Texas. Cá mòi dầu, loài chịu ảnh hưởng nhất lần này, là một loại cá màu bạc dài gần 30cm và thường không chịu được nhiệt độ nước cao hơn 21°C. Theo các nhà chức trách, khó có thể xác định nhiệt độ nước đã lên cao đến mức nào, vì không rõ cá đã chết ở đâu trước khi trôi dạt lên bề mặt.


Hàng nghìn cá chết trôi dạt lên bãi biển Bryan ở Freeport, Texas ngày 9/6. Nguồn:Darrell Schoppe

Oxy cũng có thể được hòa vào nước nhờ gió và sóng, nhưng bờ vịnh Texas đã lặng sóng gần ba tuần qua. Ngoài ra, quang hợp cũng giúp tạo ra oxy, nhưng việc trời nhiều mây và thiếu ánh nắng trong vài ngày trước đó đã dừng quá trình này. Các nhà chức trách gọi đây là “một cơn bão hoàn hảo”, tức là một tập hợp hiếm có các điều kiện thời tiết, gây nên tình trạng thiếu oxy ven bờ.

Tuy vậy, các nhà chức trách cho biết các đợt cá chết hàng loạt xảy ra gần như hằng năm vào mùa hè ở Texas. Theo Trung tâm Hải dương Quốc gia, phía bắc vịnh Mexico cấu thành một trong những “vùng chết” lớn nhất cho cá.

Theo các chuyên gia, cá mòi dầu đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái đại dương vì chúng lọc nước và là thức ăn cho các loài cá khác. Tuy nhiên, cá tại vùng vịnh này đã quen với những thay đổi thường xuyên như thế, do đó chúng có khả năng thích nghi và phục hồi số lượng.

Dù chưa rõ biến đổi khí hậu có tác động lên nguyên nhân gây ra sự việc này hay không, các nhà khoa học cho biết sự thay đổi nhiệt độ có thể làm giảm lượng oxy trong nước và khiến sinh vật biển trên khắp thế giới rời bỏ môi trường sinh sống của mình. Các sự kiện tương tự cũng xuất hiện ở các bang khác, ví dụ như Florida và Ohio, hay ở các nơi khác trên thế giới như Úc và Pháp.